BEKUESIT E FALJES SË KRIMIT

BEKUESIT E FALJES SË KRIMIT

Publikuar me: 19 Mars, 2016

Dr.Bashkim Aliu

Vendimi i Gjykatës Kushtetuese te Maqedonise per abrogimin e ligjit paraprak te miratuar ne vitin2009, sipas te cilit, kryetarit te shtetit, i kufizohet e drejta e amnestisë, gjegjesisht, kryetari i shtetit nuk mund të falë persona te cilët kanë bërë vepra të caktuara penale, në mesin e të cilave janë edhe pedofilia dhe manipulimet zgjedhore,  dhe tash, me abrogimin e këtij ligji, presidentit të shtetit i jepet e drejta që të falë personat e dyshuar dhe të dënuar për krim zgjedhor, pedofili, trafikim droge dhe krime tjera kundër njerëzimit, sa flet, sipas disa analistëve, për brumin e dyshimtë të profesionalizmit të disa gjykatësve të Gjykatës Kushtetuese të Maqedonisë, e që nuk don të thotë se është edhe shumë e saktë, aq më tepër flet për rrënimin e vlerave në shoqëri në përgjithësi, dhe në institucione në veçanti.
Ky vendim, nuk ka se si të shihet ndryshe, përpos se edhe një pengesë në rrugën e zgjidhjes së krizës politike në Maqedoni, dhe një ndërkëmbëz e rrezikshme për funksionimin e shtetit juridik dhe dekontaminimin e krimit, me theks të veçantë shkeljeve në zgjedhje, në emër të të cilave thirren partitë, në sistemet demokratike, se qeverisin me verdiktin e sovranit. Po ashtu, ky vendim, është një përdhosje e demokracisë, në të cilën besojnë, me të cilin sistem mburren dhe në të cilin bëjnë beje, vetë autorët e këtij vendimi, ndërkaq, vetë demokracia dhe shtetet e mirëfillta demokratike, njihen si demokraci të sistemit të pavarur dhe funksional gjyqësor, dhe shtete të sundimit të ligjit.
Vendimi në fjalë, është tregues edhe për shumë boshllëqe nga të cilat vuan vetë sistemi demokratik. Kështu, së pari, ky vendim është një defekt serioz i mënyrës së miratimit të vendimeve në Gjykatën Kushtetues të Maqedonisë, dhe konsiston në korigjimin urgjent të rregullores së punës së Gjykatës Kushtetuese. Së dyti, këtu ballafaqohemi me defektin e fitores me gishta, që është një e metë strukturale e demokracisë, edhe për institucionet e këtilla si Gjykata Kushtetuese. Së këtejmi, me të drejtë konstatojmë se vetëm sistemi Islam, i cili nuk njeh gishta dhe shumicë në fusha të caktuara, por argumente dhe tekste juridike të burimeve që ai i njeh, siguron mbrojtje të vërtetë të ligjeve dhe dispozitave nga përdhosja e faktorit njeri, dhe për rrjedhojë, edhe të vetë njeriut, dinjitetit dhe integritetit të tij, si dhe të drejtave të njeriut, dhe të çdo forme të bishtërimit të ndëshkimeve nga kriminelët.
Shikuar nga një këndvështrim tjetër, përkitazi me këtë vendim, është simptomatik momenti i miratimit të tij, gjegjësisht, ky vendim miratohet në kohën kur opinioni pret me padurim se çka do të bëhet dhe si do të përfundojnë rastet e ngritura nga Prokuroria Speciale Publike, për mashtruesit e zgjedhjeve. Në fakt, momenti i miratimit të këtij vendimi nga ana e Gjykatës Kushtetuese, qartë të bën të mendosh se në pyetje është shpëtimi i likurës së disa politikanëve, të cilët, si duket, do të jenë në rezen e radarit të akuzave të Prokurorisë Speciale Publike, për mashtrime zgjedhore, dhe që sipas të gjitha gjasave, do të kërkohet ndjekja e tyre penale. Me këtë, jo vetëm që mendohet për burgosjen e tyre, nëse vërtetohen akuzat, por këta do ta përfundojnë në mënyrë të turpshme karierën e tyre politike.
Po ashtu, kur bëhet fjalë për këtë vendim, është me rëndësi edhe shpjetësia e miratimit të tij, dhe vënies së tij në rend dite, nga ana e Gjykatës Kushtetuese, si dhe para kësaj, shpjetësia e procesuimit të iniciativës së ngritur për shqyrtimin e ligjshmërisë së këtij ligji të miratuar në vitin 2009, nga ana e Gjykatës Kushtetuese. Derisa iniciativa tjera, për raste edhe më të rëndësishme, presin me muaj dhe me vite për t’u futur në rend dite për shqyrtim nga ana e Gjykatës Kushtetuese, kjo iniciativë, me shpjetësi të çuditshme, procesuohet dhe gjindet në rend dite, që të bën të dyshosh me të drejtë se pas kësaj, qëndron politika.
Kjo dhe do ta zgjasnim shumë nëse fillojmë të flasim për përmbajtjen e këtij vendimi, gjegjësisht të drejtës së presidentit që t’i amnestojë edhe pedofilët dhe mashtruesit e zgjedhjeve, si dhe autorë të disa krimeve tjera, ngase përmbajtja e këtij vendimi bie ndesh me një sërë parimesh të të drejtës ndërkombëtare, të drejtave te njeriut dhe të mbrojtjes së shoqërisë. Pasojat shoqërore nga ky vendim janë të rrezikshme, ngase me këtë, ndikohet drejpërdrejtë në rritjen e mundësive për krime të rrezikshme në shoqëri, si që janë trafikimi me lëndë narkotike dhe pedofilia, si dhe ajo që është e një rëndësie të veçantë për sistemet demokratike, mbajtja e zgjedhjeve fer dhe të lira, që të mundet individi ta shpreh vullnetin e tij pa presion për ata të cilët dëshiron ta përfaqësojnë. Thënë shkurt, elementi më sublim i demokracisë, pra zgjedhjet dhe vota e lirë, janë rrezikuar seriozisht nga ky vendim, ngase me të, në një mënyrë, stimulohet shkelja e vullnetit të votuesit dhe manipulimi i procesit, gjegjësisht abuzimi në zgjedhje, duke lënë të hapur një derë apo dritare, që të falen edhe rrënuesit e këtij elementi kaq sublim për demokracinë.
Ja, tash në Maqedoni, për dallim prej vendeve tjera evropiane, gjegjësisht vendeve të UE-së, ku Maqedonia aderon të anëtarësohet, në vend që të pritet të gjykohet sipas ligjit, do të pritet vullneti i një individi, gjegjësisht i presidentit të shtetit, për mos faljen e shkelësve të vullnetit të popullit dhe falsifikuesve të zgjedhjeve.
Mirëpo, edhe përskaj paralajmërimeve të faktorëve relevantë ndërkombëtar se miratimi i këtij vendimi nga ana e Gjykatës Kushtetuese, do të ishte skandal dhe nuk do t’i ndihmonte zhvillimit të proceseve demokratike në vend, dhe realizimit të zgjedhjeve kredibile, si dhe do të shkaktonte humbjen e besimit të qytetarëve në institucione, në Maqedoni ndodhi ajo që ndodhi, edhe pse nuk duhej të ndodh.