Reagim ndaj një letre në FAKTIN DITOR

Reagim ndaj shkrimit të Nashid Çelebiut me titull “Xhamia e Cyrihut, diskriminohet shqipja” botuar në të përditshmen Fakti Ditor të datës 28 prill 2012.

Të nderuara lexuese dhe lexues të Faktit Ditor

Me indinjatë të thellë e lexuam letrën e mërgimtarit në fjalë të mbushur me të pavërteta rreth diskriminimit të gjuhës shqipe në këtë xhami nga ana e imamit dhe e kryesisë së saj.

Arsyeja na qenka angazhimi i një femre turke për t’i mësuar fëmijët shqiptarë të kësaj xhamie në gjuhën gjermane dhe se imami i kësaj xhamie në vazhdimësi parapëlqyeka gjuhën arabe në dëm të asaj shqipe.

Ne si Union jemi dëshmitarë jo vetëm të kësaj xhamie por edhe të të gjitha xhamive dhe qendrave të tjera islame shqiptare, se pikërisht këto janë vatrat ku me dekada është ruajtur dhe vazhdon të ruhet me ndjeshmërinë më të madhe gjuha shqipe. Për këtë janë dëshmitarë jo vetëm muslimanët shqiptarë që brenda këtyre dekadave i kanë frekuentuar xhamitë shqiptare, porse edhe ata që për arsye të ndryshme janë gjendur së paku një herë në ndonjërën prej tyre, me ç’rast kanë pasur mundësinë ta ndiejnë veten vërtet si te shtëpia ku flitet shqip.

Krahas emrit që shumica e xhamive tona, nëse jo të gjitha, që nga hapja e tyre e bartin me përcaktorin “shqiptare”, ato në të gjitha nivelet, që nga dera e deri te bisedat e lira, që nga predikimet e mësimi fetar (vetëm citimi në gjuhën arabe i burimeve islame, si ajetet dhe hadithet, nuk e favorizon arabishten, por e forcon ligjëratën/mësimin në gjuhën shqipe) e deri te administrata dhe ueb faqet e tyre, ato flasin dhe komunikojnë shqip. S’ka dyshim se xhamitë tona përherë kanë marrë frymë dhe frymojnë akoma edhe sot e kësaj dite shqip.

Duke marrë parasysh se fëmija një pjesë të madhe të ditës e kalon në shkollë, ku nuk flitet shqip, pastaj me shokë e shoqe kryesisht jo shqiptare dhe së fundi edhe në familje me motra e vëllezër luajnë e flasin jo shqip, për çka shumë prindër nuk shqetësohen fare, madje disa edhe parapëlqejnë që vetë të flasin me ta jo shqip, mbeten dy lokale prej të cilave për dy a tri orë në javë pritet ta mbushin zbrazëtinë e krijuar, e ato janë: mejtepi (klasa) e xhamisë dhe klasa e mësimit plotësues të gjuhës dhe kulturës shqipe e organizuar nga LAPSH-i. Fatkeqësisht një pjesë shumë e vogël e fëmijëve i ndjekin këto të dyja përnjëherësh. Andaj edhe mundësia që këto të ofrojnë diçka më tepër zbehet. Nga ana tjetër, ata si në medie ashtu edhe në kontaktet e përditshme ndeshen me një diskurs negativ kur është në pyetje Islami. Ata mbeten në pozitë të vështirë kur duhet ta arsyetojnë dhe ta sqarojnë Islamin, ngase u mungojnë konceptet islame në gjuhën gjermane. Për ta shuar kureshtjen ata u drejtohen muslimanëve gjermanofolës, të cilët kryesisht kanë një diskurs të mprehtë kur janë në pyetje të tjerët, çka në të shumtën e herëve marrin edhe ngjyrë radikale apo ekstreme. Pikërisht këtu na paraqitet brenga jonë si imamë të këtushëm: t’u flasim nxënësve tanë vetëm shqip dhe të mos na kuptojnë, apo t’u flasim vetëm gjermanisht dhe pos që të na kuptojnë, të dinë edhe ta mbrojnë identitetin e tyre kombëtar dhe fetar. Një rrugë e mesme do të ishte më e favorshmja, pikërisht ajo që po e bën xhamia e Cyrihut, krahas disa orëve në javë mësim fetar në gjuhën shqipe të shtohet edhe një orë e vetme në javë mësim fetar islam në gjuhën gjermane. Edhe pse rrallë, kjo në disa vende zhvillohet nëpër shkollat publike, siç është rasti në Wil, Lucern, Kreuzlingen dhe Aargau.

Ne jemi të vetëdijshëm dhe të interesuar si për rëndësinë e ruajtjes dhe kultivimit të gjuhës së bukur shqipe ashtu edhe për mësimin e mirëfilltë, larg çdo ekstremizmi, të fesë sonë të bukur islame. Përskaj mangësive që mund t’i kemi, ne do të kishim dashur të dinim se kush po e kryen këtë funksion më së miri: ata që e kuptojnë kontekstin kohor dhe vendor në të cilin jetojnë dhe mundohen të veprojnë e të angazhohen aktivisht për këto synime e ideale, apo ata që mendojnë se kjo punë bëhet vetëm duke dashur të tregojnë se dinë të radhisin disa reshta, edhe pse përplot gabime gjuhësore, duke na treguar se sa e bukur na qenka gjuha jonë në shkrimet dhe gojët e të tjerëve, pa mos dhënë më të voglën gjë për të bërë vetë diçka në këtë drejtim?

Në shkrimin e autorit në fakt ne nuk shohim gjë tjetër, përpos një gjuajtje shumë larg cakut, një gjuajtje huq, mirëpo për hir të lexuesve të FD të cilët e meritojnë të informohen drejtë, ne edhe një herë e shprehim indinjatën tonë lidhur me shkrimin e pavend, kërcënues, ogurzi e plot mëkat të autorit Nashid Çelebi, i cili si duket edhe vetë është anëtar i kësaj xhamie, porse i cili nuk e paska kuptuar se çdo ankesë, vërejtje po edhe kritikë së pari i drejtohet vetë imamit dhe kryesisë së xhamisë; nëse shqetësimi nuk merret parasysh nga ana e këtyre, atëherë çështja hapet publikisht në kuvendin vjetor të xhamisë. Duke qenë se kjo është rruga e zakontë për të shprehur shqetësimin, autori kap një rrugë tjetër, me çka vetë shfaq intencën e tij të errët.

Mr. Rejhan Neziri

Kryetar i UISHZ

(www.uais.ch)